قوانین مربوط به چراغ دریایی ناوبری چیست؟
چراغ دریایی یکی از مهمترین ابزارهای ایمنی و هدایت در دریاها است. در گذشتههای دور، کشتیها با دیدن نور چراغهای دریایی مسیر خود را پیدا میکردند و از خطر برخورد با سواحل، صخرهها یا سایر کشتیها دور میماندند. امروزه با پیشرفت فناوری، همچنان چراغهای دریایی و چراغهای ناوبری بخش مهمی از قوانین و مقررات ایمنی دریایی محسوب میشوند. در این مقاله، به بررسی قوانین مربوط به چراغ دریایی و چراغهای ناوبری کشتیها، انواع آنها، کاربردها و اهمیت رعایت این قوانین خواهیم پرداخت.
برای مشاهده محصولات بیشتر کلیک کنید: فرش دستباف تبریز
چراغ دریایی چیست و چه کاربردی دارد؟
چراغ دریایی یک برج بلند یا سازهٔ نوری است که معمولاً در کنارهی سواحل یا روی جزایر ساخته میشود و در بالای آن نوری قوی و قابل مشاهده از فاصلههای دور تابیده میشود. این نور بهعنوان علامت هشدار و راهنما برای کشتیها عمل میکند.
برای مشاهده مقاله جدید کلیک کنید: بهترین برندهای باسکول
کاربردهای اصلی چراغ دریایی:
- هشدار به کشتیها دربارهٔ نزدیکی به صخرهها یا سواحل
- مشخص کردن محل بندر یا ورودی آبراه
- کمک به ناوبری در شب یا شرایط مهآلود
- افزایش ایمنی در مسیرهای پرتردد دریایی
قوانین بینالمللی چراغهای ناوبری کشتیها
۱. تعریف چراغ ناوبری طبق مقررات بینالمللی
بر اساس کنوانسیون بینالمللی COLREG (مقررات جلوگیری از تصادف در دریا)، چراغهای ناوبری به مجموعهای از چراغها گفته میشود که به کشتیها کمک میکنند موقعیت، نوع، جهت حرکت و عملکرد کشتیهای دیگر را تشخیص دهند.
۲. الزامات کلی برای چراغهای ناوبری
- تمام کشتیها باید در شب یا در شرایط دید ضعیف، چراغهای ناوبری خود را روشن کنند.
- نوع و موقعیت چراغ بسته به نوع کشتی، طول آن و هدف آن متفاوت است.
- چراغها باید دائماً سالم و قابلرویت باشند.
۳. چراغهای اجباری برای کشتیها:
بر اساس اندازه و نوع کشتی، داشتن چراغهای زیر الزامی است:
| نوع چراغ ناوبری | رنگ | موقعیت نصب | قابل رؤیت از چند درجه |
|---|---|---|---|
| چراغ سینه (Masthead) | سفید | در جلوی دکل اصلی | 225 درجه |
| چراغ عقب (Stern) | سفید | عقب کشتی | 135 درجه |
| چراغ کناری چپ | قرمز | سمت چپ بدنه | 112.5 درجه |
| چراغ کناری راست | سبز | سمت راست بدنه | 112.5 درجه |
برای مشاهده محصولات بیشتر کلیک کنید: فرش دستباف کاشان
انواع چراغ دریایی و دستهبندی آنها
. چراغهای دریایی ثابت و متحرک
چراغ دریایی ممکن است بهصورت ثابت (ساختمان یا برج) یا بهصورت شناور (مانند بویه دریایی با چراغ) استفاده شود.
چراغهای دریایی ثابت:
- معمولاً روی ساحل یا صخره ساخته میشوند
- نور قوی و فاصله دید بالایی دارند
- در نقاط کلیدی مانند ورودی بنادر، دماغهها و سواحل پرتردد نصب میشوند
چراغهای متحرک یا شناور:
- روی بویههای دریایی قرار دارند
- معمولاً در مسیرهای کمعمق یا نواحی خطرناک در دریا استفاده میشوند
- قابلیت تنظیم مکان دارند
رنگها و علائم چراغ دریایی چه مفهومی دارند؟
چراغهای دریایی رنگها و فلاشهای مختلفی دارند که هر کدام پیامی خاص را منتقل میکنند:
رنگها:
- قرمز: نشاندهنده خطر یا منطقهای که نباید وارد شد
- سبز: مسیر ایمن و مجاز
- سفید: معمولاً جهت راهنمایی عمومی
- زرد: برای هشدار یا علائم ویژه مانند محل یدککشی یا منطقه ممنوعه
نوع تابش چراغها:
- فلاش سریع: هشدار خطر فوری
- فلاش آرام: محل عبور یا ورودی
- نور ثابت: مکان مشخص برای شناسایی
چرا رعایت قوانین چراغ دریایی حیاتی است؟
۱. جلوگیری از برخورد کشتیها
یکی از مهمترین دلایل وجود چراغهای ناوبری، جلوگیری از تصادف در دریا، مخصوصاً در شب یا هوای مهآلود است.
۲. هدایت ایمن کشتی به سمت بندر
چراغهای دریایی به ناخداها کمک میکنند در تاریکی شب یا هنگام ورود به بندر، مسیر صحیح را پیدا کنند.
۳. شناسایی نوع کشتی و مسیر حرکت آن
با مشاهدهٔ چراغها، میتوان تشخیص داد که کشتی روبهرو در حال حرکت است، در حال یدککشی است یا در حالت توقف قرار دارد.
قوانین مربوط به چراغ دریایی در ایران
. الزامات سازمان بنادر و دریانوردی
در ایران نیز قوانین مربوط به چراغ دریایی طبق استانداردهای بینالمللی تنظیم شده است. سازمان بنادر و دریانوردی مسئول نصب، نگهداری و استانداردسازی چراغهای دریایی در سواحل ایران است.
برخی از مقررات مهم:
- نصب چراغ دریایی در تمام بنادر اصلی الزامی است
- رنگبندی و نوع فلاش باید با استاندارد جهانی هماهنگ باشد
- بازبینی و سرویس منظم این چراغها هر شش ماه یکبار صورت میگیرد
نکات کلیدی برای خدمه کشتیها در استفاده از چراغهای ناوبری
- بازرسی روزانه چراغها قبل از شبهنگام
- استفاده از باتریهای پشتیبان برای مواقع اضطراری
- آموزش خدمه برای تشخیص رنگ و نوع چراغ کشتیهای دیگر
- همراستا بودن موقعیت چراغها با استانداردهای COLREG
- تمیز نگهداشتن عدسی چراغها برای افزایش برد نور
چراغ دریایی در برابر فناوریهای نوین ناوبری
. آیا چراغ دریایی هنوز کاربرد دارد؟
با پیشرفت سیستمهای GPS، رادار و سامانههای هوشمند، بسیاری تصور میکنند که چراغ دریایی دیگر منسوخ شده است. اما در واقع، هنوز هم این چراغها نقش مکمل مهمی دارند:
دلایل بقای چراغ دریایی:
- در شرایط قطع برق یا اختلال ماهوارهای، تنها راهنما
- علامت بصری برای خدمه تازهکار یا مناطق پرتردد
- پشتیبان سیستمهای دیجیتال
تفاوت چراغ دریایی با چراغ ناوبری کشتی
چراغ دریایی و چراغ ناوبری کشتی، هر دو برای ایمنی در دریا طراحی شدهاند، اما کاربرد، محل نصب و هدف اصلی آنها با یکدیگر تفاوت دارد.
چراغ دریایی معمولاً یک منبع نور قدرتمند است که در مکانهای ثابت مانند سواحل، جزایر، صخرهها یا ورودی بنادر نصب میشود. هدف از نصب چراغ دریایی، راهنمایی کشتیها از فاصلههای دور، هشدار نسبت به مناطق خطرناک و کمک به یافتن مسیر درست است. این چراغها میتوانند در شرایطی که دید کاهش مییابد مانند مه یا شب، نقش حیاتی داشته باشند و معمولاً توسط سازمانهای دولتی یا بنادر نگهداری میشوند.
در مقابل، چراغ ناوبری کشتی مجموعهای از چراغهاست که روی خود کشتی نصب میشود و اطلاعاتی درباره وضعیت، نوع فعالیت، اندازه و جهت حرکت کشتی در اختیار سایر شناورها قرار میدهد. این چراغها به رنگهای مختلف مانند قرمز، سبز، سفید و زرد هستند و بر اساس استانداردهای بینالمللی مانند COLREG، جایگذاری و استفاده میشوند.
بهطور خلاصه، چراغ دریایی برای هدایت کشتیها از بیرون و فاصله دور عمل میکند، در حالی که چراغ ناوبری کشتی برای نشان دادن وضعیت همان کشتی به دیگر شناورها در اطراف طراحی شده است. هر دو نقش مکمل در ایمنی دریانوردی دارند اما کارکرد و محل استفاده آنها متفاوت است.
جمعبندی
چراغ دریایی همچنان یکی از عناصر کلیدی در ایمنی دریانوردی به شمار میرود. چه برای هدایت کشتیها از دور و چه برای هشدار نسبت به خطرات ساحلی، این چراغها نقشی بیبدیل دارند. همچنین رعایت دقیق قوانین مربوط به چراغهای ناوبری کشتیها برای پیشگیری از حوادث دریایی الزامی است. اگر صاحب کشتی، خدمه یا علاقهمند به دریانوردی هستید، آگاهی کامل از قوانین و استانداردهای چراغهای دریایی میتواند جان و سرمایه شما را حفظ کند.
📌 اگر به دنبال آموزشهای تخصصیتر در زمینه چراغهای ناوبری هستید یا قصد دارید تجهیزات دریایی استاندارد خریداری کنید، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید یا در خبرنامه دریایی ما عضو شوید!
قوانین روشن کردن چراغهای ناوبری چه میگوید؟
کشتیها باید هنگام حرکت در شب یا شرایط دید کم، چراغهای ناوبری خود را روشن کنند تا دیگران موقعیت و جهت حرکت آنها را تشخیص دهند.
رنگهای چراغهای ناوبری چه معنایی دارند؟
چراغ سبز سمت راست (ستارهای)، چراغ قرمز سمت چپ (پاشنهای) و چراغ سفید عقب، جهت و حرکت کشتی را مشخص میکنند.
چه زمانی باید چراغها خاموش شوند؟
چراغها فقط در شرایطی خاموش میشوند که کشتی لنگر انداخته یا خارج از مسیر عبور کشتیها باشد؛ همیشه در حرکت باید روشن باشند.
تخلف از قوانین چراغهای ناوبری چه پیامدی دارد؟
عدم رعایت قوانین میتواند منجر به تصادف، خسارت مالی و جریمههای قانونی توسط سازمان بنادر و دریانوردی شود.
